Rejestr domen – jak funkcjonuje globalny i krajowy rejestr domen?
Domena musi być unikalna – oznacza to, że w sieci nie mogą funkcjonować dwa takie same adresy internetowe. Żeby było to możliwe – konieczny jest rejestr domen, czyli miejsce, w którym przechowywane są wszystkie najważniejsze informacje dotyczące adresów sieciowych.
Nad porządkiem w świecie domen funkcjonuje jedna międzynarodowa organizacja. Wspiera ją w tym wiele instytucji, na które delegowane są poszczególne zadania związane z prowadzeniem takiego rejestru. Zobacz, jak wygląda to w praktyce.
Rejestr domen – kto za niego odpowiada?
ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) to organizacja, która odpowiada za porządek na globalnym rynku domen oraz prowadzi nadzór techniczny nad funkcjonowaniem Internetu. Ma status organizacji non-profit.
W ramach ICANN funkcjonuje także organizacja IANA (Internet Assigned Numbers Authority) i to właśnie ona traktowana jest jako głównodowodzący w kwestiach domen. Prowadzi ona rejestr – jednak ograniczony wyłącznie do rozszerzeń globalnych (czyli np. .com czy .biz).
W przypadku domen krajowych – prowadzenie rejestru jest oddelegowane do podmiotów w poszczególnych krajach.
Krajowy rejestr domen w Polsce
W Polsce instytucją prowadzącą rejestr domen jest NASK czyli Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa. To instytut, którego historia sięga początku lat 90-tych, kiedy to aktywnie działał on na rzecz podłączenia Polski do Internetu (będąc w tej dziedzinie pionierem). To właśnie dzięki działaniom NASK możliwe było ustanowienie rozszerzenia krajowego .pl oraz zarejestrowanie pierwszych działających domen.
NASK ma status instytucji badawczej. Nie jest więc podmiotem komercyjnym. Prowadzi działalność naukową z zakresu telekomunikacji. Jako instytucja prowadząca krajowy rejestr domen, nie jest to jednak miejsce, w którym możliwe jest wykupienie domeny. Rejestracja adresu odbywa się u jednego z wielu partnerów instytucji – a więc rejestratorów domen (podmiotów komercyjnych, w których “wykupujesz” daną domenę).
Czego (i jak) można dowiedzieć się z rejestru?
Funkcjonowanie rejestru umożliwia uporządkowanie rynku domen. Dane z rejestru są dostępne do publicznej informacji, dzięki wyszukiwarce WhoIs, która pozwoli Ci sprawdzić m.in.:
- jakie są adresy DNS domeny;
- kto jest właścicielem adresu;
- u jakiego rejestratora wykupiono domenę;
- jaki jest termin ważności domeny;
- czy na domenę zostały ustalone opcje.
Dane abonenta są dostępne do publicznej wiadomości, aby łatwo dało się zlokalizować kto jest właścicielem domeny. Jednak, gdy abonentem jest osoba fizyczna – informacje takie są ukryte w celu ochrony danych osobowych.
W sytuacji, w której konieczne jest zdobycie informacji na temat abonenta, należy zgłosić się z wnioskiem o udostępnienie danych osobowych bezpośrednio do NASK. W takim piśmie wnioskodawca musi umieścić szereg informacji na temat swojej działalności, a także uzasadnić cel ujawnienia danych.
Jak widzisz – rejestr domen to fundament rynku domen. Jednak tak naprawdę mamy do czynienia nie z jednym – a z wieloma rejestrami prowadzonymi przez instytucje na całym świecie.