NASK – czyli kto w Polsce gromadzi informacje odnośnie każdej domeny?

ICANN i IANA czyli międzynarodowe podmioty zajmujące się nadzorem nad domenami wiele kwestii delegują innym podmiotom. W przypadku domen narodowych – czyli rozszerzeń krajowych przypisanych dla danego państwa – kwestie ich prowadzenia są cedowane na organizacje wskazane przez konkretny kraj.

W Polsce podmiotem odpowiedzialnym za domeny .pl jest NASK czyli Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa. Warto bliżej przyjrzeć się jej profilowi.

Wyszukiwarka domen internetowych

Znajdź wolną domenę wśród 1200+ rozszerzeń:

Co to jest NASK? Zarys historii

NASK to instytucja założona w 1992 r. Powstała jako Zespół Koordynacyjny NASK przy Uniwersytecie Warszawskim. Podmiot ten przez całe lata 90-te działał aktywnie na rzecz podłączenia Polski do Internetu. 

To właśnie NASK przydzielone zostały obowiązki związane z prowadzeniem domen krajowych .pl w 1992 r. Jednak model sprzedaży domen znany dzisiaj został wprowadzony dopiero na przełomie wieków.

W 2000 r. uruchomiony został elektroniczny system rejestracji nazw w domenie krajowej .pl. Dwa lata później NASK wprowadził Program Partnerski. Dzięki niemu, podmioty mogą zgłaszać się do instytucji i otrzymywać status rejestratora domen. Żeby nim zostać należy mieć odpowiednie zaplecze finansowe (konieczność uiszczania opłat do NASK) oraz techniczne (utrzymywanie danych dotyczących abonentów domen).

W 2003 r. NASK rozpoczął rejestrację domen z wykorzystaniem systemu Registry, który to opiera się na protokole EPP. Dzięki temu rejestratorzy mają dostęp do rejestru 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. Rejestracja odbywa się automatycznie – po jej opłaceniu u rejestratora, dane od razu wędrują do rejestru prowadzonego przez NASK. 

NASK – domeny i nie tylko

Naukowa i Akademicka Sieci Komputerowa to instytucja o wieloletniej historii. Gdy mowa o NASK, domeny to pierwszy temat, który przychodzi do głowy. Prawda jest jednak taka, że podmiot ten prowadzi także inne działania.

Warto zwrócić uwagę, że NASK:

• w ramach CSIRT (Computer Security Incident Response Team) oraz zespołu CERT (Computer Emergency Response Team) koordynuje i podejmuje działania dotyczące zapewnienia cyberbezpieczeństwa Polski;
• współrealizuje sztandarowe projekty związane z cyfryzacją Polski – takie jak e-Dowód czy mObywatel. Angażuje się w projekty takie jak np. Edukacyjna Sieć Antysmogowa czy System Elektroniczny Rządowy Projekt Legislacyjny;
• prowadzi prace badawczo-rozwojowe m.in. z zakresu cyberbezpieczeństwa, Internet of Things, Big Data, Biometrii i sztucznej inteligencji;
• prowadzi szereg projektów edukacyjnych dotyczących Internetu i bezpieczeństwa w sieci.

Jakie domeny w NASK?

W Internecie funkcjonują domeny różnego typu – poznaj listę rozszerzeń domen. NASK to podmiot zajmujący się wyłącznie domenami polskimi. Czyli jakimi? 

Domeny w NASK to przede wszystkim:

• domeny krajowe .pl – czyli najpopularniejsze rozszerzenie w Polsce. 
• domeny funkcjonalne .pl – czyli domeny, typu org.pl czy travel.pl. Takie rozszerzenia akcentują tematykę danej strony – będąc przy tym rozszerzeniem drugiego szczebla;
• domeny regionalne .pl – czyli domeny typu elk.pl czy turek.pl. Takie typy doskonale akcentują lokalny charakter danej strony – jednak też są domenami drugiego szczebla;
• domeny .gov.pl – czyli domeny drugiego szczebla zarezerwowane wyłącznie dla stron jednostek administracji publicznej. 

Informacje o domenie z NASK

NASK jest zatem jednym z pierwszych miejsc, jakie przychodzą do głowy, gdy potrzebne jest zdobycie informacji dotyczących poszczególnych polskich domen. Jednak w tym celu nie trzeba kontaktować się z instytucją prowadzącą rejestr – wystarczy skorzystać z wyszukiwarki WhoIs.

WhoIs to nazwa protokołu, dzięki któremu możesz szybko zdobyć odpowiedź na zapytanie dotyczące domeny. Wpisując adres w wyszukiwarce dostaniesz informacje dotyczące statusu domeny, okresu jej ważności czy też danych dotyczących właściciela domeny (o ile nie jest on osobą fizyczną – wówczas dane te nie są podawane do publicznej wiadomości ze względu na ochronę danych osobowych). 

NASK a spory

Jako, że NASK prowadzi rejestr domen na terenie Polski, jest to instytucja położona “najwyżej w hierarchii”. Nie jest to jednak miejsce, w którym rozwiązuje się wszelkie spory dotyczące domen. W tym celu sprawę należy skierować do odpowiedniego sądu (Sąd Polubowny ds. Domen Internetowych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji lub Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie).

Jednak do NASK możesz złożyć skargę na rejestratora – np. gdy nie umożliwia on transferu domen do innego operatora (nie wydając kodu AuthInfo) lub w jakikolwiek inny nieuprawniony sposób utrudniać abonentowi korzystanie z domeny.

NASK to ogromnie ważna instytucja dla polskiego Internetu. Oczywiście przede wszystkim kojarzy się z Krajowym Rejestrem Domen, jednak – jak widzisz – prowadzone przez nią działania zdecydowanie wykraczają poza tę tematykę.